Mini-museum in Medan imponeert

In de drukke straat Kewasan (Medan, Sumatra) valt het voormalige woonhuis van Tjong A Fie direct op. De Chinese zakenman was rond 1900 de rijkste man van Medan en hij woonde in een paleis. Twee stenen leeuwen staan naast de poort die toegang geeft tot een oase van rust in deze miljoenenstad. Het blijkt voor een deel te zijn ingericht als ‘Heritage Photo Gallery’ http://tjongafiemansion.org/. Terwijl Marco en ik proberen wijs te worden uit de stamboom van de familie Tjong, spreekt een dame ons aan. “Waar komt u vandaan?” Het blijkt een kleindochter te zijn van de puissant rijke weldoener.

Klein en tenger staat ze daar, Maximilienne. Al op jonge leeftijd verhuisde zij van Medan naar Belgie. Het tijdperk van Nederlands-Indie was voorbij en haar vader kwam oorspronkelijk uit Belgie, zodat de keus voor een nieuw moederland gauw was gemaakt. Maxi, zoals ze op familiefoto’s staat aangeduid, studeerde muziek en dans. Het wrange is dat ze er nog niet zo gek lang geleden pas achter kwam dat haar moeder ooit een getalenteerde pianiste was. “Ik had zoveel met haar kunnen delen, maar ik wist het niet. ‘Waarom moet ik naar muziekles’, waarom ik?’ vroeg ik vroeger vaak aan mijn moeder die dan steevast antwoordde dat ze vertrouwen had in mij.”

Maxi is bezig een kamer voor haar moeder in het mini-museum in te richten. Foto’s en teksten moeten het leven zichtbaar maken dat voor Maxi zelf ook deels niet bekend was. Tjong A Fie was al dik in de vijftig toen haar moeder werd geboren en 63 jaar toen hij overleed in 1921. In zijn testament stond dat welwillende jonge mensen, van welke landaard ook, in staat moesten worden gesteld om te studeren. Maxi: “Mijn moeder deed precies hetzelfde. Zij zette een school op voor muziek en dans, met een bestuur als directie zodat zij zelf niet op de voorgrond hoefde te treden. Ik geef nog steeds les in die school als ik in Medan ben.”

Ze haalt een fotoboek uit een kast tevoorschijn om ons iets te verduidelijken. De winnaar van het Elisabeth Concours 2017 in Belgie is een cellist. “Hij heeft hier gestudeerd!” Ook vertelt ze dat ze het niet altijd eens is met het huidige beleid van de school. “De kinderen krijgen les op een Yamaha, terwijl ze van spelen op een klassieke piano veel meer leren.”

Maxi wijst op een aankondiging van een concert in een hotel in Geneve, in de jaren dertig. Op de foto ernaast zit een mooie, jonge vrouw aan een vleugel. De jurk die zij op de foto draagt, hangt ernaast in de vitrine. “Ik heb zelfs de jurk nog die mijn oma op deze foto aan heeft”, wijst Maxi. Volgens haar heeft haar moeder veel spullen bewaard omdat zij al van plan was een museum in te richten ter nagedachtenis aan haar vader.

Het is een bijzondere collectie in een indrukwekkend pand. De vele kamers in het traditionele Chinese woonhuis ademen nog de sfeer van tempo doeloe. Er is ook veel

aandacht voor de Chinese werklieden die in de 19^e eeuw hun geluk elders zochten in Zuid Oost Azie. Niet iedereen lukte het om als berooide zeventienjarige een miljonair te worden, zoals Tjong A Fie. Maar hij is zijn afkomst nooit vergeten. “There on the earth where I stand. I hold the sky. Success and glory consist not in what I have gotten but in what I have given.”