Op de koffie bij de Aceh Travel Blogger

‘Ga niet naar Banda Aceh, daar is de sharia – het islamitisch recht – ingevoerd en behalve de grote moskee is er niets te zien.’ Van diverse kanten werd het ons afgeraden om naar het noordelijkste puntje van Sumatra te gaan. Nadat we in Medan en omgeving, west-Sumatra en de provincie Riau hadden rondgetrokken, bleven zuid-Sumatra en Aceh over. In het zuiden zijn louter palmolieplantages en lange, lange slechte wegen. Zo landden we op het vliegveld Sultan Iskander Muda. We kijken tevreden om ons heen, we zien jungle en bergen en ook een vulkaan is in Indonesië nooit ver weg.

De wegen naar de stad zijn breed en de drukte valt alleszins mee. Er is nauwelijks hoogbouw, maar dat is na 2004 met de aardbeving van 9.2 op de schaal van Richter en de tsunami daarna te begrijpen. Af en toe zie je nog verwoeste huizen staan, die nog steeds niet zijn vervangen en mensen vertellen erover. De taxichauffeur wijst om zich heen. “Tot daar kwam het water, dit stuk van de stad was helemaal weg. Ik heb veel familieleden verloren.”

De volgende dag bezoeken we een ‘Thank you’-park, waar herinneringszuilen staan van alle landen die destijds aan de wederopbouw van Banda Aceh hebben meegeholpen. We zoeken natuurlijk de Nederlandse zuil op.

Verderop is het Tsunami Museum. We hebben geluk: iedereen heeft vandaag gratis toegang. Het is druk met Indonesische bezoekers. De buitenlandse toeristen zijn op 1 hand te tellen. Het museum ziet er van buitenaf bijzonder uit. Het is groot, modern en ik verwacht er veel van. Bij de entree staat een bord zoals je ook in pretparken ziet.

Zwangere vrouwen, mensen met een trauma of hartproblemen worden geadviseerd niet naar binnen te gaan. Ik vraag me even af of Marco alleen moet gaan, maar mijn nieuwsgierigheid (sic) wint. Bezoekers krijgen eerst een indruk hoe het de omstandigheden die ochtend van de 26^e december waren. Het was donker, benauwd en het regende. We lopen in een gang naar beneden langs een regenscherm in het donker. Het is een ‘experience’, denk ik nog. Daarna valt het museum eigenlijk alleen maar tegen. Op schermen zijn foto’s te zien van de tsunami en de impact ervan op de stad. Maar het lijkt wel alsof de zon twintig jaar op de foto’s heeft geschenen, zo slecht is de kwaliteit ervan. In andere zalen staan kneuterige maquettes die de stad tonen voor en na de tsunami. 

En passant wordt op panelen de visvangst van na 2004 in beeld gebracht. Ook wordt uitgebreid stilgestaan bij de bouw van het museum en hoe het project tot stand is gekomen. Waar is de uitleg over hoe een tsunami ontstaat en wat er precies plaatsvindt, vraag ik me af.

Gelukkig is er nog een verdieping met geologische uitleg, maar die is weer zo technisch dat ik afhaak. Ik zie de meeste Indonesiers ook met een glazige blik doorlopen. Gelukkig worden mensen gerustgesteld: met animatiefilmpjes wordt getoond hoe je je kunt voorbereiden op een tsunami. Oma krijgt de kamer vlakbij de voordeur, zodat ze snel kan worden geëvacueerd. Mijn hemel.

Weer buiten gaan we op zoek naar het elektriciteitsplatform dat door de tsunami vanaf zee zes kilometer landinwaarts terecht is gekomen. Het is gesloten. Tussen 12 en 14 wordt er gebeden. We lopen om het hek heen en krijgen zo ook een goede indruk. Het is niet voor te stellen wat een ellende de mensen toen over zich heen hebben gekregen. Ik kan het me nog goed herinneren. Mijn nichtje Linda was vanwege werk in Kuala Lumpur en ik maakte me zorgen. Toen ik haar belde, had zij wel grote consternatie bemerkt in het hotel waar ze verbleef maar ze zat gelukkig veilig met een cocktail aan het zwembad!

Naast het Tsunami Museum is een Hollandse begraafplaats uit de koloniale tijd. We proberen de ingang te vinden. Het lukt ons niet. Dan krijgt Marco een berichtje via Facebook van Yudi. Deze enthousiaste vlogger in Banda Aceh wacht op ons in een koffiezaak. Marco had hem eerder die ochtend een persoonlijk bericht gestuurd met de vraag of hij ons wilde helpen met onze reis en of hij tijd had om een kop koffie te drinken. “Mijn vrouw vroeg wat ik had uitgehaald omdat ik opeens een bericht kreeg in het Engels. Wat leuk dat jullie mij willen ontmoeten.” Yudi verdient zijn geld als Aceh Travel Blogger. Grappig dat hij verbaasd is dat er een reactie op komt! Op zijn blog staan leuke filmpjes en tips voor een bezoek aan Aceh. Wij hebben nog zeven dagen vakantie en weten niet hoe we die het beste kunnen invullen, dus kom maar op met suggesties.

Yudi is erg trots op Aceh en vertelt vol vuur over deze autonome provincie. Na de tsunami is het leven voor de mensen verbeterd, vertelt hij. Ik kom er niet precies achter in welke zin maar hij krijgt in ieder geval de gelegenheid op internet zijn mening te geven. Hij snapt dat mensen in Europa in verwarring zijn en het verschil niet weten tussen de strenge Islamisten in Aceh en extremisten die de Islam misbruiken. “Hier geldt de sharia, maar alleen voor mensen uit Aceh. En waar zou jij voor kiezen als je iets hebt gestolen en je wordt betrapt? Voor een jaar gevangeniscel of voor tien stokslagen?” Ik ga maar niet met hem in discussie. Daarvoor is er een taalbarriere tussen ons. Hij lijkt me een oprechte man, vader van twee kinderen. Hij heeft in Jakarta gestudeerd, een stad waar hij niet met veel plezier heeft gewoond. “Luchtvervuiling, te druk en de mensen hebben geen tijd voor elkaar.” Yudi bedankt ons dat we naar Aceh zijn gekomen en hij staat erop dat hij onze teh panas betaalt. “Het hoort bij onze cultuur dat we gasten onthalen op drankjes en lekker eten. Als we hadden afgesproken in mijn huis, hadden jullie niet naar de keuken mogen gaan. De eerste dag ben je onze gast, na drie dagen ben je een vriend; daarna mag je overal komen. Dan ben je familie.”

-->